Зелен, жълт, оранжев или червен етикет върху картофен чипс и предварително нарязани плодове. От 1 януари на рафтовете има няколко продукта с марка Nutri-Score. Какво означават цветните букви и на какво трябва да обърнете внимание?
De bedoeling van het logo is dat jij op een eenvoudige manier een gezondere keuze kan maken. Dat lijkt simpel, toch bestaat daar nog veel onduidelijkheid over: want hoe kan een zak chips nou een groene A krijgen?
Ook via NUJij vroegen lezers zich af hoe een ongezond product toch een goede score kan halen. Hoe betrouwbaar is dat label dan eigenlijk? Volgens de overheid gaat het erom dat je producten met elkaar kunt vergelijken binnen dezelfde productgroep. Dus bijvoorbeeld ontbijtkoeken met ontbijtkoeken en niet ontbijtkoeken met diepvriespizza’s.
Frank Lindner van Foodwatch Nederland begrijpt de verwarring hierover wel. „Het is onduidelijk wat het label precies betekent“, zegt hij. Je moet vooral onthouden dat het label je kan helpen de minst slechte keuze te maken tussen bijvoorbeeld alle zakken chips.
Maar die kleurschakeringen zorgen voor verwarring, ziet Lindner. „Het is niet zo dat een product met groen logo per definitie helemaal gezond is en je het onbeperkt kan eten. En andersom betekent het ook niet dat als je je oog laat vallen op een product met een oranje of rood logo, je kilo’s aankomt.“
Nutri-Score vult de Schijf van Vijf aan
Maar hoe werkt de Nutri-Score dan wel? „Je kunt het label zien als een optelsom van positieve en negatieve elementen“, legt Lindner uit. „Eiwitten, vezels en groente en fruit zorgen voor een groen logo. Veel kilocalorieën, suiker, zout en vet voor een rood logo. Maar een product met veel suiker of zout kan een relatief goede score krijgen, omdat dat het minst slechte product in die productgroep is.“
De overheid zegt dat je de Nutri-Score moet zien als een aanvulling op de Schijf van Vijf. Het Voedingscentrum zegt daarover dat zij de Nutri-Score zien als mogelijk hulpmiddel voor producten die buiten de Schijf van Vijf vallen. Toch vinden zij dat er vooral andere maatregelen nodig zijn om mensen gezondere keuzes te laten maken. Denk aan een suikertaks, prijsverlaging op groente en fruit en meer onderwijs over voedsel.
Ook bij Foodwatch zien ze het label in de eerste plaats als aanvulling. „Het belangrijkste is zoveel mogelijk vers en onbewerkt eten te eten en zelf te koken. Maar sta je op een dinsdagavond in de supermarkt met een jengelend kind op je arm en moet je kiezen tussen verschillende kant- en klaarmaaltijden, dan kan het wel degelijk een oplossing zijn.“
Chips smaakt anders
Het is nog te vroeg om te zeggen of het logo mensen daadwerkelijk aan zal zetten tot een gezondere keuze. Wel melden verontwaardigde consumenten dat hun favoriete chips anders smaken.
In Frankrijk, waar de Nutri-Score zo’n zeven jaar geleden is ingevoerd, zagen ze dat ook. Uit onderzoek van het Franse equivalent van de Consumentenbond blijkt dat het komt doordat producenten hun producten zo aanpassen dat ze een hogere score behalen. „En het gaat daarbij niet om kleine aanpassingen van bijvoorbeeld iets minder zout of suiker, maar om significante verbeteringen“, zegt Lindner. Dat heeft ook gevolgen voor de smaak, vindt snackspert Eke Bosman. Zo oordeelde hij op zijn Instagram over de nieuwe Doritos: „Ze zijn gewoon niet lekker meer.“
In Nederland is gebruikmaken van de score nog vrijwillig, maar als een fabrikant meedoet, geldt dat voor al zijn producten. Dus niet alleen op de producten waarvan ze weten dat ze er een groen logo voor zullen krijgen. Lindner verwacht daarom dat het er hier ook voor kan zorgen dat producenten of fabrikanten hun producten aanpassen in de hoop op een beter logo.
Laat het logo een leidraad zijn
En je bent misschien geen fan van de verbeterde versie van bijvoorbeeld Dorito’s, maar bij Foodwatch zien ze de nutri-score als een goede ontwikkeling. „Het kleursysteem van groen naar rood snappen de meeste mensen. Er zijn zeker nog onduidelijkheden en misschien verbeteringen nodig, maar een 100 procent goed werkend en scorend label bestaat nou eenmaal niet.“
En zolang je de kleur van het logo niet leidend laat zijn, maar slechts een leidraad, zit je goed, denkt hij. Want wil je gezond eten, dan kun je je het beste houden aan de Schijf van Vijf. Maar is het een avond voor diepvriespizza, dan kan de Nutri-Score je wel helpen om de minst slechte variant te kiezen.
„Страстен мислител. Twitter maven. Склонен към пристъпи на апатия. Приветлив музикален експерт. Фен на алкохола на свободна практика. Фанатик на бирата.“